از نظر دکتر میثم شکری ساز بحران میانسالی در سنین 40 تا 60 سالگی در بیشتر افراد رخ می دهد. اغلب خانم ها و آقایان با رسیدن به دوران میانسالی ممکن است احساس نارضایتی داشته باشند. این بحران یک وضعیت احساسی است که شامل تردید و اضطراب می شود. فرد همواره به دلیل سپری شدن نیمی از دوران زندگی اش با ورودی به دنیای میانسالی دچار تنش و افسردگی می شود. در این مطلب قصد داریم شما همراهان عزیز را با روانشناسی میانسالی و بحران های ناشی از این دوران آشنا سازیم.
بحران میانسالی و نشانه های آن چیست؟
نخستین بار در سال 1965 الیوت ژاک مفهوم روانشناسی میانسالی را مطرح نمود و روانشناسانی که پیرو فروید بودند از روانشناسی میانسالی استفاده کردند. در واقع بحران ناشی از میانسالی یک دوره طبیعی در زندگی هر فردی است که طی آن فرد از دوران جوانی وارد دوران میانسالی می شود. وقوع این بحران برای زنان و مردان متفاوت است.
با توجه به تحقیقات انجام شده در دوره بحران میانسالی مردان مدام روی دستاوردهایی که تاکنون داشته اند تمرکز می کنند. اغلب مردان نیز همواره در تلاش هستند موفقیت هایی را که کسب کرده اند به دیگران ثابت کنند. اغلب خانم ها نیز با ورود به دنیای میانسالی سعی می کنند جذابیت ظاهری خود را حفظ کنند و آن را افزایش دهند.
از دید دکتر میثم شکری ساز در روانشناسی میانسالی نشانه های زیادی برای تشخیص بحران ناشی از میانسالی عنوان شده است که از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد هرگونه تغییر شتابزده در زندگی
- داشتن وسواس زیاد در مورد ظاهر فیزیکی و اعضای چهره
- یافتن دوستان جدید و جایگزین کردن آن ها با دوستان قدیمی
- ایجاد تغییر در شغل و حرفه
- احساس یاس و ناامیدی
- فکر به مرگ
- مبتلا شدن به افسردگی میانسالی
- احساس بی حوصلگی
- مصرف دخانیات و الکل
- سرزنش افراد دیگر
- ترک همسر و ایجاد روابط نامشروع
- تغییر در عادات خوابیدن و غذا خوردن
- ایجاد تغییر در میل جنسی
- تمایل به خودکشی
روش های تشخیص افسردگی میانسالی و درمان آن
دکتر میثم شکری ساز اعتقاد دارد که برای تشخیص افسردگی میانسالی روش های زیادی وجود دارد که از کاربردی ترین این روش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پزشک ابتدا معاینه بدنی بیمار را شروع می کند و در مورد سوابق بیماری وی و اعضای خانواده اش سوالاتی را می پرسد. اغلب بیماری ها و داروها باعث بروز افسردگی در میانسالی می شوند در نتیجه پزشک با معاینه بدنی و پرسیدن سوالات مختلف می تواند عوامل ایجاد افسردگی را به راحتی شناسایی کند.
- اغلب پزشکان آزمایش خون را تجویز می کنند. پزشکان با بررسی آزمایش خون می توانند هرگونه عوامل احتمالی که باعث ایجاد افسردگی در افراد شده اند را شناسایی کنند.
- آزمون های روانشناسی یکی دیگر از انواع روش های تشخیص افسردگی میانسالی می باشد. این آزمون ها توسط روانپزشک یا روانشناس گرفته می شوند. در این آزمون ها سوالات زیادی در مورد احساسات، افکار و عادات افراد پرسیده می شود. بیمار می تواند با پاسخ دادن به این سوالات به پزشک در تشخیص سریع افسردگی کمک کند.
برای درمان افسردگی میانسالی نیز روش های زیادی وجود دارد. به گفته دکتر میثم شکری ساز در بیشتر اوقات پزشک روان درمانی همراه با دارو درمانی را به بیمار پیشنهاد می دهد. در صورتی که پزشک برای شما داروهای ضد افسردگی را تجویز کرده است باید چندین هفته از آن ها استفاده کنید. شایان ذکر است که تداوم مصرف داروها از اهمیت زیادی برخوردار است. بهتر است پزشک از نزدیکان و دوستان فرد نیز بخواهد تا وقت بیشتری را با فرد میانسال بگذرانند.
راهکارهایی برای مدیریت بحران میانسالی
به گفته دکتر میثم شکری ساز در روانشناسی میانسالی روش هایی زیادی برای مدیریت بحران ناشی از میانسالی ذکر شده اند. اگر شما احساس می کنید که به بحران میانسالی دچار شده اید می توانید به کمک روش های زیر با این نوع بحران مقابله کنید:
- پذیرش این نوع بحران از مهم ترین روش های کاربردی برای مقابله با بحران ناشی از میانسالی است.
- قبل از ایجاد هرگونه تغییر در سبک زندگی خود فکر کنید.
- با شرکت در جلسات مشاوره می توانید میزان افسردگی خود را کاهش دهید و از روانشناس راهکارهای کاربردی را برای مقابله با بحران های ناشی از میانسالی دریافت کنید.
- از ایده های جدیدی که به ذهن تان خطور می کند استقبال کنید و این ایده ها را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهید.
- در فعالیت های مورد علاقه خود به صورت داوطلبانه شرکت نمایید.
- درباره احساسی که دارید با نزدیکان و دوستان صمیمی خود صحبت کنید.
- هدف های جدیدی را تعیین کنید و برای رسیدن به این هدف ها برنامه ریزی داشته باشید.
- با داشتن رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می توانید با بحران میانسالی مقابله کنید. با داشتن روتین ورزشی می توانید اعتماد به نفس خود را افزایش دهید.
- برای نعمت هایی که در زندگی تان وجود دارند شکرگزاری کنید.
- از آموزش های مربوط به ذهن آگاهی برای تحمل فشارها و بهبود سلامت روحی و جسمی خود بهره بگیرید.
- از گرفتن تصمیم های هیجانی خودداری کنید زیرا این تصمیمات می توانند زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهند.
بررسی دلایل ایجاد بحران ناشی از میانسالی چیست؟
مطابق با روانشناسی میانسالی می توان گفت افرادی که در دوران جوانی توانسته اند مطابق با نیازها و احساسات خود پیش بروند به میزان کمتری دچار این بحران می شوند. هر چقدر فرد در دوران زندگی خود دشوارهای بیشتری را تحمل کرده باشد بدون تردید مواجه با دوران میانسالی برای وی سخت تر می شود.
افرادی که دچار بحران میانسالی شده اند همواره این احساس را دارند که فرصت های خود را از دست داده اند و در نتیجه احساس ندامت و نا امیدی بیشتری خواهند داشت. برخی از افراد در این دوران برای بازیابی دوران کودکی و جوانی خود به دنبال رویاهای کودکی و جوانی شان می روند.
بیشترین درصد وقوع بحران ناشی از میانسالی بعد از داشتن تجربیاتی نظیر شکست شغلی، بیماری، فوت نزدیکان، طلاق، ازدواج فرزندان، دور شدن از دوستان صمیمی و… رخ می دهد.
سن میانسالی مردان چقدر است؟
بحران میانسالی در اغلب مردان با نشانه هایی نظیر یائسگی مردانه، افسردگی، کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ، احساس غم شدید و… رخ می دهد. در این دوران آقایان آرام و افسرده تر هستند.
سن میانسالی مردان بین 45 تا 64 سالگی است. در صورتی که این بحران مدیریت نشود فرد به افسردگی مزمن مبتلا می شود و مشکلات زیادی برای بیمار و خانواده اش ایجاد خواهد شد.
سن میانسالی زنان چقدر است؟
در روانشناسی میانسالی ابتدا تصور می شد که بحران ناشی از میانسالی مخصوص آقایان است ولی با انجام تحقیقات در این زمینه مشخص شد که این دوران تاثیر زیادی در روحیه خانم ها دارد.
سن میانسالی زنان بین 40 تا 55 سالگی است و برخی از خانم ها نیز در سن 35 تا 55 سالگی دچار بحران میانسالی می شوند. 13 درصد از خانم ها در این دوران تغییرات عاطفی زیادی را تجربه خواهند کرد. خانم ها در دوران میانسالی نگران میزان جذابیت ظاهری خود هستند. برخی از خانم ها نیز به دنبال اهداف جوانی خود می روند. در صورتی که این بحران به خوبی مدیریت نشود بدون تردید خانم ها در میانسالی دچار حواس پرتی و افسردگی می شوند.
بررسی بهترین زمان برای مراجعه به پزشک یا مشاور برای مدیریت بحران میانسالی
بحران میانسالی برخی از افراد را تشویق می کند که به سمت هدف های خود بروند و تغییرات مثبتی در حرفه و زندگی شخصی شان ایجاد نمایند. در این صورت نیازی نیست که فرد به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کند. اگر فرد میانسال احساس افسردگی و یاس دارد و مدام دچار اضطراب می شود بهتر است به روانپزشک یا روانشناس مراجعه کند.
در روانشناسی میانسالی به بیمار توصیه شده است که با مشاهده هر یک از علائم زیر بهتر است به روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید:
- احساس ناراحتی خوابیدن را برای شما دشوار کرده است.
- به دلیل داشتن احساسات منفی اشتهایتان افزایش یا کاهش پیدا کرده است.
- تمرکز روی مسائل کاری و… برایتان دشوار شده است.
- نوسانات خلقی و استرسی که دارید روی روابط تان تاثیر منفی زیادی دارد.
- هرگونه علاقه نسبت به انجام فعالیت های تفریحی و ورزشی را از دست داده اید.
- تمایل دارید در زندگی تان تغییرات بزرگ نظیر تغییر در محل سکونت، پایان دادن به زندگی زناشویی، تغییر در شغل و… ایجاد کنید. در این صورت مشورت با یک روانشناس از اهمیت زیادی برخوردار می باشد زیرا در طی جلسه مشاوره می توانید نتایج حاصل از انجام تغییرات بزرگ در زندگی تان را پیش بینی و بررسی کنید.
سخن پایانی:
اگر شما در آستانه سن 40 سالگی قرار دارید و احساس می کنید دچار بحران میانسالی شده اید بهتر است خونسردی خود را حفظ کنید. برای مدیریت این نوع بحران می توانید به روانشناسی با تجربه مراجعه کنید و مشاوره لازم را دریافت کنید. فراموش نکنید که بیشتر افراد با این بحران مواجه می شوند بنابراین می توانید با صحبت و گرفتن مشورت از همسن و سالان خود این دوران را راحت تر سپری کنید.
