
معاینات پزشکی خلبانان مرحله اساسی برای وارد شدن به این شغل است. با توجه به اینکه خلبانی جزو حرفههای حساس و مهم است، این معاینات با وسواس و بیشترین دقت ممکن انجام میگیرد. کسی که قرار است به عنوان خلبان جنگنده یا مسافربری پشت هواپیما بنشیند باید از سلامت فیزکی و روانی برخوردار باشد. تا انتهای مطلب همراه ما شوید تا به صورت جزیی همه معاینات پزشکی فیزیکی و روانی خلبان مورد نیاز را مورد بررسی قرار دهیم.
معاینات پزشکی فیزیکی خلبانان (Medical examination: physical tests)
برای اینکه بدانیم چگونه خلبان شویم، باید از همه ابعاد آن اطلاع داشته باشیم. بخش مهمی از این ابعاد، معاینات پزشکی است که از خلبانان گرفته میشود تا سلامت فیزیکی آنها مورد تایید قرار گیرد. معاینات پزشکی فیزیکی خلبانان شامل چندین تست است که برای اطمینان از سلامت فیزیکی متقاضیان خلبانی انجام میشود. کسانی که قصد دارند به استخدام ارتش درآیند، باید در تمام این تستها که زیر نظر پزشک معتمد بیمارستان بعثت انجام میشود سربلند بیرون آیند. این تستها را به طور جدا در ادامه توضیح خواهیم داد.

1- قد، وزن و سلامت ظاهر
اولین مرحله از معاینات پزشکی فیزیکی خلبانی بررسی قد، وزن و سلامت ظاهر است. در این مرحله لازم است شما شرایطی مثل داشتن حداقل 170 سانتیمتر قد، وزن متناسب و عدم جراحات ظاهری و جای زخم چاقو را احراز کنید.
2- معاینه جنسی و سابقه بیماری
بعد از احراز صلاحیت قد، وزن و اوضاع سلامت ظاهری نوبت به بررسی دستگاه تناسلی و سابقه بیماریهای خاص مثل MS میرسد. در اینجا هر مورد پزشکی که مصداق معافیت پزشکی باشد، باعث مردود شدن شما میشود.
3- معاینه چشم
چشمها در سه زمینه مورد معاینه قرار میگیرند: میزان دید (باید 10/10 باشد)، بررسی میزان آستیگمات بودن چشمها (تا 25% قابل قبول است) و عدم وجود کوررنگی.
4- معاینه دندان
اگر در معاینه دندانها مشخص شود که بیش از یک دندان پر شده دارید، مردود خواهید شد. سلامت دندان خلبانان با بررسی میزان عفونت و ریشههای ناسالم آنها تایید میشود.
5- فشار خون و اوضاع سلامت قلب
چک کردن اوضاع فشار خون و سلامت قلب متقاضیان نیز جزو معاینات ضروری جهت تایید صلاحیت سلامت فیزیکی خلبانان محسوب میشود.
6- معاینه حلق و بینی
اگر چنانچه مشخص شود داوطلبی دارای بیماریهای تنفسی مثل آسم و سینوزیت است یا یکی از گوشهایش شنوایی مناسبی ندارد، از نظر فیزیکی سلامتش برای خلبان شدن تایید نخواهد شد.
7- تست سلامت فیزیکی بدن
در انتها یک تست ورزشی کلی از داوطلبان گرفته میشود که شامل چند دور دویدن، شنا، دراز نشست و انجام یک سری حرکات کششی است. این تست مشخص میکند که در کل اوضاع سلامت بدنی شما در چه حال است.
معاینات پزشکی روانشناختی خلبانان (Medical examination: Psychotechnical tests)
در معاینات پزشکی که از داوطلبان خلبانی به عمل میآید، یک بخش مهم دیگر هم وجود دارد که شامل تستهای روانشناختی است. کسی که قصد دارد خلبان شود باید از ثبات روانی و قدرت عصبی بالایی هم برخوردار باشد. این تست شامل موارد زیر میشود.
1- مدیریت استرس
کسانی که قصد دارند خلبان شوند، باید با انجام یک سری تست نشان دهند که توانایی مدیریت استرس و کنترل اضطراب خود را دارند. بالا بودن حساسیت این شغل باعث شده که تستهای مرتبط با استرس و اضطراب از خلبانان با دقت گرفته شود.
2- داشتن هوش هیجانی بالا
هر چقدر هوش هیجانی یک خلبان بالاتر باشد، شانس بهتری دارد تا در لحظات حساس تصمیم درستتری بگیرد. به همین دلیل تست هوش هیجانی نیز جزو معاینات پزشکی روانشناختی خلبانان محسوب میشود.
4- داشتن شرایط عصبی پایدار
در نهایت نیز یک سری تستهای مرتبط با سیستم عصبی نیز از متقاضیان گرفته میشود تا اطمینان حاصل شود که خلبان از شرایط عصبی پایداری برخوردار هستند.

شرایط جسمانی و روانی برای شروع آموزش خلبانی باید چگونه باشد؟
برای شروع آموزش لازم است که خلبان از سلامت فیزیکی و روانشناختی مناسبی برخوردار باشد. به طور کلی هر دانشجوی رشته خلبانی باید سلامت کامل شنوایی، بینایی، سلامت دندانها، سیستم قلبی، حلقوی و آمادگی بدنی او مورد تایید قرار گیرد. همچنین داشتن سلامت روانشناختی کامل از فاکتورهای ضروری آغاز آموزش است. توانایی کنترل استرس، اضطراب، داشتن سیستم عصبی پایدار و هوش هیجانی بالا جزو موارد نشاندهنده سلامت روانی خلبان است.
نکات مهم میثم شکریساز در مورد معاینات پزشکی خلبانان که باید بدانید!
میثم شکریساز کسی است که با وجود موفقیت در حرفههای متنوع، توانسته به خلبان قابلی هم تبدیل شود. این کارآفرین موفق پیشنهاداتی دارد که بد نیست به آنها توجه کنید تا بتوانید در حرفه خلبانی به طور کلی بهتر عمل کنید:
سعی کنید حتما برای روز معاینه پزشکی آمادگی بدنی خود را افزایش دهید، یک یا دو مورد تست هوش استاندارد را انجام دهید تا ذهنتان آمادگی لازم داشته باشد، با انگیزه سر تستها حاضر شوید و حتما به این نکته توجه داشته باشید که تمام دستورات پزشک را حین معاینه به درستی انجام دهید تا اشتباهی در حین معاینه پیش نیاید.
سوالات متداول
1- معاینات پزشکی خلبانی جنگنده شامل چه مورادی میشود؟
این معاینات شامل طیف وسیعی از تستهاست که به طور کلی شامل دو بخش فیزیکی و روانشناختی میشوند.
2- تست دندان خلبانی ارتش چگونه است؟
وجود بیش از یک دندان پر کرده برای خلبانی ارتش خط قرمز محسوب میشود. برای همین اگر چنین شرایطی دارید نمیتوانید به عنوان خلبان ارتش استخدام شوید.
3- خلبانی بالگرد چه شرایط پزشکی دارد؟
شرایط پزشکی خلبانی بالگرد درست مثل خلبانی هواپیما است و همان تستهای که هنگام استخدام خلبان هواپیما از متقاضیان گرفته میشود از متقاضیان خلبانی بالگرد نیز گرفته میشود.
4- مرکز معاینات پزشکی سازمان هواپیمایی کشوری کجاست؟
برای دسترسی به مرکز معاینات پزشکی سازمان هواپیمایی کشوری باید به کلینیک تخصصی تابان در منطقه سعادت آباد تهران مراجعه کنید.



