
خلبانی جنگنده و مسافربری از سه جنبه با یکدیگر تفاوت دارند: محیط کاری، ماموریت و نوع هواپیما. به جز این موارد، یک سری ریز جزئیات دیگر در تفاوت خلبان جنگنده و مسافربری وجود دارد که قصد داریم در ادامه روی آنها تمرکز کنیم. اگر علاقه دارید از را بدانید، تا پایان مقاله با ما همراه باشید تا سوالی برایتان بی پاسخ نماند.
تفاوت شرایط آموزشی خلبان جنگنده و مسافربری
اگر جواب این سوال را میدانید که چگونه خلبان شویم و مسیر تبدیل شدن به خلبان جنگنده و مسافربری کدام است، نوبت به بررسی تفاوت این دو مدل خلبانی میرسد. اولین تفاوت خلبان جنگنده و مسافربری، شرایط آموزش آنهاست. هر چند درصد بالایی از محیط و روش آموزش خلبان جنگنده و مسافربری یکسان است، اما در جنبههای زیر با یکدیگر تفاوت آشکار دارند:
نوع هواپیما: هواپیماهای جنگنده سبک، سریع و با مانور بالا هستند و برای همین در طول آموزش، پرواز با آنها تفاوت اساسی با هواپیماهای مسافربری که عظیم، سنگین و با مانور پایین هستند دارد.
1- محتویات آموزشی: در دوران آموزش خلبانی جنگنده، خلبانان مفاهیم جنگی و رزمی مختلفی میآموزند که روی تصمیمگیری سریع، کار با انواع سلاح و مدیریت شرایط جنگی تاکید دارد؛ در حالی که خلبان مسافربری مفاهیمی مرتبط با کنترل و ناوبری دقیق و با کمترین تنش را میآموزد.
2- ماموریت و تجربه پرواز: در هر تجربه پرواز، خلبان جگنده یک سری اهداف نظامی فرضی را تارگت میکند؛ در حالی که تجربه پرواز خلبان مسافربری نشست، پرواز و فرود با کمترین دردسر برای مسافران است.

تفاوت مدرک خلبانی جنگنده و مسافربری
برای اینکه بتوانید در ایران مدرک خلبانی جنگنده بگیرید، باید از طریق کنکور سراسری اقدام کرده و در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری پذیرفته شوید. در طول دوران تحصیل در این دانشگاه مدرکی به شما داده میشود که با مدرک خلبانی مسافربری تفاوت اساسی دارد. برای گرفتن مدرک خلبانی مسافربری باید مرحله به مرحله مدارک زیر را اخذ کنید:
1- PPL (Private Pilot License): دوره خلبانی PPL که اولین مرحله خلبانی هر نوع هواپیما است.
2- CPL (Commercial Pilot License): مرحله بعدی یادگیری خلبانی است که اخذ آن به خلبان اجازه پروازهای تجاری را میدهد.
3- ATPL (Airline Transport Pilot License): این مدرک نیز نشاندهنده رسیدن به مرحله ارشدیت در خلبانی است و اخذ آن به شما اجازه میدهد بتوانید یک هواپیمای مسافربری را هدایت کنید.
تفاوت مهارت های خلبانی جنگی با مسافربری
برای پاسخ به این سوال که چگونه خلبان جنگنده شویم، لازم است فرق آن با خلبان مسافربری را در مهارتهایی که هر کدام کسب میکنند بدانیم. کسی که به عنوان خلبان جنگنده تربیت میشود، یک سری مهارت کسب میکند که با مهارتهای خلبان مسافربری تفاوت دارد. این مهارتها به طور خلاصه شامل موارد زیر میشود:
✔ مهارتهای ذهنی: به طور کلی خلبان جنگنده توانایی بالاتری در “تصمیمگیری در لحظات حساس” نسبت به خلبان مسافربری دارد، بهتر میتواند در شرایط حساس و تنشزا هدایت هواپیما را در دست بگیرد و روان و اعصاب پایدارتری دارد.
✔ مهارتهای فیزیکی: خلبانان جنگنده به خاطر اینکه ماموریتهای نظامی برعهده دارند، از توانایی فیزیکی بالاتری نسبت به خلبانان مسافربری برخوردار هستند. به طور خلاصه، در دوران آموزش خلبانی جنگنده، به خلبان یک سری مهارت فیزیکی خاص که مختص ارتشیان است آموزش داده میشود.
تفاوت نحوه استخدام آموزشی خلبان جنگنده و مسافربری
دیگر تفاوت خلبان جنگنده و مسافربری، نوع استخدام آنها بعد از گذراندن دوره آموزشی است. اگر در ایران باشید و دوره خلبانی جنگنده را در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری بگذرانید، برای استخدام باید از طریق ارتش اقدام کنید. در اصل شغلی که برای خلبانان جنگنده در ایران تعریف شده، خلبانی جنگندههای ارتش است. برای استخدام با عنوان خلبان جنگنده، باید بعد از گذراندن دوران تحصیل، در آزمون استخدامی شرکت کنید که شامل مراحل پزشکی، عقیدتی و سیاسی است.
از سویی اگر در یک مدرسه خلبانی دوران خلبانی را بگذرانید که البته دوره خلبانی مسافربری محسوب میشود، بعد از پایان آموزش میتوانید به عنوان خلبان مسافربری وارد سیستم هواپیمایی کشور شوید. البته آزمونهای ورودی در سازمان هواپیمایی نیز شامل تستهای پزشکی مشابه استخدامی ارتش است. با این حال، راه دیگر این است که برای شرکتهای خصوصی کار کنید که آزمون استخدامی هر کدام بسته به اینکه سیاست استخدام آن شرکت چگونه است با ارتش و سازمان هواپیمایی متفاوت است.

تفاوت دستمزد خلبان جنگنده و مسافربری
آخرین تفاوتی که باید به آن اشاره شود، تفاوت حقوق و درآمد خلبانان جنگنده و مسافربری است. به طور کلی دستمزد خلبان جنگنده از مسافربری کمتر است. علت آن هم این است که خلبانان جنگنده به استخدام ارتش در میآیند و شغلشان حکم انجام وظیفه برای کشور را دارد؛ در حالی که خلبان مسافربری میتواند به استخدام شرکتهای خصوصی در آید و براساس میزان ساعت پرواز دستمزد و مزایای خود را افزایش دهد.
به طور خلاصه در ایران خلبانان جنگنده بسته به سابقه و درجهای که دارند، چیزی بین 50 تا 90 میلیون تومان دستمزد میگیرند، اما دستمزد خلبانان مسافربری از 100 میلیون تا 500 میلیون، بسته به شرکت و نوع هواپیمایی که هدایت میکنند، متفاوت است.
نظر میثم شکریساز در مورد تفاوت خلبان جنگنده و مسافربری
بد نیست تفاوت خلبان جنگنده و مسافربری را از دید یکی از بهترین کارآفرینان و خلبانان ایرانی یعنی میثم شکریساز هم مطالعه کنیم:
در اولین مرحله، کسی که قصد دارد وارد حرفه خلبانی شود، چه جنگنده چه مسافربری، باید صبر زیادی داشته باشد و برای هر مرحله از آموزشها و اعمالش برنامهریزی کند. جدای از این، تفاوت اصلی مسیر خلبانی جنگنده و مسافربری در میزان تلاش، تمرکز، توانایی کنترل استرس و اوضاعی است که هر کدام صرف میکنند. پس اگر قصد دارید خلبان جنگنده یا مسافربری شوید، باید ابتدا خودتان و تواناییهایتان را بسنجید تا بفهمید برای کدام مورد ساخته شدهاید. سپس پوتین آهنین به پا کرده و قدم در این مسیر بگذارید.
سوالات متداول
1- تفاوت حقوق خلبان جنگنده و مسافربری چه مقدار است؟
به طور کلی خلبانان جنگنده در ایران، چیزی بین 50 تا 90 میلیون تومان در ماه و خلبانان مسافربری 100 تا 500 میلیون تومان در ماه دستمزد میگیرند.
2- تفاوت مهارتهای خلبانان جنگنده و مسافربری چیست؟
خلبانان جنگنده، مهارت بالاتری در کنترل هواپیما در شرایط حساس و تنشزا دارند و قدرت تصمیم گیری آنها بسیار بیشتر است.
3- استخدام خلبان جنگنده و مسافربری چگونه است؟
خلبانان جنگنده در ایران به استخدام ارتش جمهوری اسلامی درمیآیند، ولی خلبانان مسافربری میتوانند هم در سازمان هواپیمایی کشوری استخدام شوند، هم در شرکتهای خصوصی.
4- برای خلبان جنگنده شدن چکار باید کرد؟
برای اینکه خلبان جنگنده شدن باید از طریق آزمون سراسری وارد دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری اقدام کنید و در ارتش جمهوری اسلامی ایران، استخدام شوید.




